Σημαντική αύξηση στις ηλεκτρονικές και τηλεφωνικές απάτες καταγράφεται τον τελευταίο μήνα στον Βόλο, με τους πολίτες να καλούνται σε διαρκή επαγρύπνηση, ενώ δεν είναι τυχαίο το γεγονός, ότι μόνο σε διάστημα λίγων ημερών, αναφέρθηκαν από συμπολίτες στο Ράδιο ΈΝΑ 102,5 τρεις νέες απόπειρες. Ο Πρόεδρος της Ένωσης Καταναλωτών Βόλου και Θεσσαλίας, Κώστας Λυχναρόπουλος, μιλώντας στην «Μαγνησία» για το φαινόμενο, εξηγεί τους τρόπους δράσης των απατεώνων, τις ηλικιακές ομάδες που στοχοποιούνται, αλλά και τους τρόπους προφύλαξης που πρέπει να υιοθετήσουν οι οικογένειες.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ένωσης, από τα μέσα Ιουνίου μέχρι τα μέσα Ιουλίου σημειώθηκαν περίπου 10 ηλεκτρονικές και 3 τηλεφωνικές απάτες στην πόλη. Αν και καμία απόπειρα δεν οδήγησε σε οικονομική ζημία, οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται δείχνουν ότι οι δράστες εξελίσσονται συνεχώς. «Το μεγαλύτερο ποσοστό θυμάτων είναι άνω των 60 ετών», αναφέρει ο κ. Λυχναρόπουλος, ενώ οι ηλικίες 30-60 εμφανίζονται πιο υποψιασμένες και οι κάτω των 25 δεν φαίνεται να στοχοποιούνται ιδιαίτερα.
Τηλεφωνικές απάτες με κλάματα και… τεχνητή νοημοσύνη
Οι τρεις πιο πρόσφατες τηλεφωνικές απάτες είχαν κοινά χαρακτηριστικά. Τρεις γυναίκες τηλεφωνούσαν σε ανυποψίαστους πολίτες, υποδυόμενες τις κόρες τους, κλαίγοντας έντονα και ισχυριζόμενες πως είχαν εμπλακεί σε σοβαρό ατύχημα. Ωστόσο, οι γυναίκες αυτές βρίσκονταν στον ίδιο χώρο και έτσι οι πολίτες, ακούγοντας τις φωνές τους να αλληλοκαλύπτονται, κατάλαβαν ότι κάτι δεν πάει καλά.
Ο κ. Λυχναρόπουλος επισημαίνει ότι οι τηλεφωνικές απάτες γίνονται ακόμη πιο επικίνδυνες λόγω της τεχνητής νοημοσύνης, που μπορεί να μιμηθεί το ηχόχρωμα και τη χροιά της ανθρώπινης φωνής, όχι όμως και το ύφος. «Στοχεύουν κυρίως τις μάνες», τονίζει, προτείνοντας έναν απλό αλλά αποτελεσματικό μηχανισμό προστασίας: οι οικογένειες να καθιερώσουν κωδικό ασφαλείας – μια λέξη όπως «φάλαινα» ή «μπλε» – που θα χρησιμοποιούν σε περίπτωση έκτακτης επικοινωνίας. Αν κάποιος δε γνωρίζει τον κωδικό, η κλήση πρέπει να τερματίζεται άμεσα.
Άλλο ένα προειδοποιητικό σημάδι είναι όταν οι απατεώνες προτρέπουν τα θύματα να κλείσουν το τηλέφωνο υποσχόμενοι ότι «θα ξαναπάρουν σε λίγο». Σε τέτοιες περιπτώσεις, ο κ. Λυχναρόπουλος προτείνει να καλείται αμέσως το πραγματικό συγγενικό πρόσωπο ώστε να διαπιστωθεί αν όντως υπήρξε κλήση από αυτό. Επιπλέον, οι δράστες σε κάποιες περιπτώσεις τηλεφωνούν από το εξωτερικό, εμφανίζοντας όμως ελληνικό αριθμό, κάτι που απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή.
Ηλεκτρονικές απάτες: μηνύματα-παγίδες και αγορές «φαντάσματα»
Στις ηλεκτρονικές απάτες, η σοβαρότερη περίπτωση που καταγράφηκε αφορά παραπλανητικά SMS που εμφανίζονται ως αποστολές της ΔΕΗ. Επειδή η επιχείρηση στέλνει συχνά σύντομα μηνύματα για λογαριασμούς, οι απατεώνες μιμούνται τη μορφή τους, αλλάζουν μόνο τα τελευταία πέντε ψηφία του κωδικού RF και οδηγούν ανυποψίαστους καταναλωτές να πληρώνουν άλλους λογαριασμούς. «Πρέπει να ελέγχουμε πάντα αυτά τα ψηφία πριν πληρώσουμε», τονίζει ο πρόεδρος.
Δεύτερη συχνή πρακτική είναι οι αγορές από εταιρείες-φαντάσματα στο Facebook, όπου διαφημίζονται προϊόντα σε χαμηλές τιμές. Πολίτες που παρήγγειλαν εργαλεία έλαβαν… σαγιονάρες, ενώ άλλοι παρήγγειλαν φόρεμα και παρέλαβαν σκισμένο πουκάμισο. Η ιχνηλάτηση αποστολέων μέσω courier είναι σχεδόν αδύνατη και απαιτεί υψηλό κόστος, κάτι που καθιστά δύσκολη την αναζήτηση ευθυνών.
Συμβουλές προστασίας προς τους πολίτες
Ο κ. Λυχναρόπουλος καλεί σε συγκράτηση και ψυχραιμία. Οι πολίτες δεν πρέπει να ενεργούν παρορμητικά αλλά να αναζητούν στο διαδίκτυο πληροφορίες για το προϊόν πριν προχωρήσουν σε αγορά. Συνιστάται να αποφεύγεται η αντικαταβολή και να προτιμώνται αγορές με κάρτα, ώστε να υπάρχει δυνατότητα αμφισβήτησης της συναλλαγής. Παράλληλα, προτείνει τη χρήση κάρτας που μπορεί εύκολα να «παγώσει» σε περίπτωση υποψίας απάτης.
Η Ένωση Καταναλωτών Βόλου και Θεσσαλίας συνεχίζει να καταγράφει τις καταγγελίες και να ενημερώνει τους πολίτες, υπογραμμίζοντας πως η πρόληψη είναι το ισχυρότερο όπλο απέναντι σε μια ολοένα και πιο εξελιγμένη μορφή εγκλήματος.
GIPHY App Key not set. Please check settings