O Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας σήκωσε την κόκκινη σημαία του για την κατακόρυφη αύξηση των κρουσμάτων της γρίπης των πτηνών. Βρισκόμαστε, άραγε μπροστά σε μία νέα πανδημία και μία νέα πρόκληση για τα συστήματα υγείας; Διαβάζοντας την έκθεση του ΠΟΥ και με δεδομένο ότι τα νέα που έρχονται από την Κίνα δείχνουν ότι η χώρα βρίθει από κρούσματα της νόσου, επικοινωνήσαμε με τον αναπληρωτή καθηγητή στο Τμήμα Υγιεινής και Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ κ. Γκίκα Μαγιορκίνη, για να συζητήσουμε τα νέα δεδομένα που προκαλούν προβληματισμό. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) συγκεκριμένα, εξέφρασε την Πέμπτη 18 Απριλίου την «τεράστια ανησυχία του» για την αυξανόμενη εξάπλωση του στελέχους H5N1 της γρίπης των πτηνών σε άλλα είδη, ανάμεσά τους και άνθρωποι. «Παραμένει πιστεύω, αιτία τεράστιας ανησυχίας», δήλωσε ο Τζέρεμι Φάραρ επικεφαλής επιστήμονας του ΠΟΥ κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου από τη Γενεύη. Ο φόβος είναι ότι ο ιός Η5Ν1, που στους ανθρώπους οι οποίοι μολύνθηκαν μετά την επαφή τους με άρρωστα ζώα είχε «εξαιρετικά υψηλό ποσοστό θνησιμότητας», θα προσαρμοστεί και θα είναι ικανός να μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο. Προς το παρόν, πάντωςμ δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι ο Η5Ν1 έχει μεταδοθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο.
- Να σημειώσουμε ότι από την αρχή του 2023 ως την 1η Απριλίου 2024 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, ανακοίνωσε ότι κατέγραψε σε 23 χώρες συνολικά 889 κρούσματα της γρίπης των πτηνών σε ανθρώπους και 463 θανάτους, δηλαδή ποσοστό θνησιμότητας 52%. Δεν αποκλείεται να είναι η νέα πανδημία, απαντά ο καθηγητής από την άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής, ο οποίος ωστόσο εμφανίζεται αρκετά ψύχραιμος. «Υπάρχει ανησυχία για τη γρίπη των πτηνών, το αναφέρω και στο βιβλίο μου αυτό άλλωστε, ωστόσο το γεγονός ότι ο ιός αυτός δεν είναι καλά προσαρμοσμένος στον άνθρωπο, μας ανακουφίζει αρκετά», μας λέει ο κ. Μαγιορκίνης. Αυτή τη στιγμή λοιπόν, η γρίπη των πτηνών μεταδίδεται από τα πτηνά στον άνθρωπο, αλλά όχι ακόμη από άνθρωπο σε άνθρωπο. Βεβαίως αν την κολήσεις είναι πολύ βαριά, ωστόσο ο δείκτης αναπαραγωγής ο λεγόμενος R είναι κάτω του 1, όταν ο δείκτης για τη γρίπη των χοίρων είναι γύρω στο 1,5 με 2 και για την ιλαρά είναι 18 – δηλαδή πολύ μεταδοτική, που σημαίνει ότι ένας άνθρωπος με ιλαρά μπορεί να μεταδώσει τη νόσο σε 18 ακόμη άτομα. Ο λόγος που δεν μεταδίδεται εύκολα η γρίπη των πτηνών, όπως μας εξηγεί ο καθηγητής Μαγιορκίνης, είναι ότι σύμφωνα με μελέτη, οι υποδοχείς των κυττάρων που είναι φιλικοί με τον ιό, βρίσκονται στο κατώτερο και πιο βαθύ μέρος του πνεύμονα και επίσης, το γεγονός αυτό, δεν πολλαπλασιάζει τον ιό στη μύτη, δηλαδή δεν έχει μεγαλο φορτίο στη μύτη.
Όπως εξηγεί ο συνομιλητής μας, παρατηρήθηκε στην Αμερική ότι από τη γρίπη των πτηνών, μολύνονται οι αγελάδες, που σημαίνει ότι βρίσκεται ένα βήμα πιο κοντά στον άνθρωπο και ήδη έχουν μολυνθεί αρκετά θηλαστικά. «Γιατί όμως παρατηρήθηκε αυτό το φαινόμενο τώρα;», τον ρωτάμε. «Διότι, ή δεν είχαμε μελετήσει σε βάθος το θέμα ή δόθηκε τώρα μεγαλύτερη έκταση. Πάντως ήδη απο πέρυσι μας απασχολεί το ζήτημα της γρίπης των πτηνών, διότι έχουν μολυνθεί αρκετά θηλαστικά σε περιοχές του κόσμου». Όπως αναφέρει στο βιβλίο του «Χρονικό των ιών» ο καθηγητής Μαγιορκίνης: «Η ιατρική τον 20ό αιώνα «χαλιναγώγησε» τις περισσότερες από τις ανίατες θανατηφόρες μεταδοτικές ασθένειες του παρελθόντος. Για κάποιες προσέφερε πλήρη ίαση, ενώ για άλλες χρόνια διαχείριση και αντιμετώπιση των συμπτωμάτων. Όμως, η πρόσφατη πανδημία της COVID-19 μάς υπενθύμισε ότι η καθημερινότητά μας μπορεί να διαταραχθεί δραματικά από νέες και άγνωστες μεταδοτικές ασθένειες. Έτσι θυμηθήκαμε πώς ένας ιός μπορεί να οδηγήσει τα συστήματα υγείας στα όρια της κατάρρευσης και να μας υποχρεώσει να λάβουμε μέτρα υγειονομικής προστασίας. Αναφέρω τη λέξη «θυμηθήκαμε» γιατί ο άνθρωπος, όπως και οι υπόλοιπες μορφές ζωής στον πλανήτη μας, συναντάει και μολύνεται από άγνωστους για αυτόν ιούς επί εκατομμύρια χρόνια».
GIPHY App Key not set. Please check settings